1. Geef jezelf toestemming om te rouwen

Het is volkomen normaal en gezond om verdriet te voelen bij ingrijpende veranderingen of verlies. Het kan verleidelijk zijn om je emoties te onderdrukken of te negeren, maar het is cruciaal om jezelf de toestemming te geven om triest ze zijn om de stukjes van jezelf die je kwijt bent of die niet meer naar behoren functioneren. Een fikse huilbui kan deugd doen, helpt je spieren te ontspannen en verlaagt je stressniveau. Erken dus je verdriet en geef jezelf de ruimte om te voelen wat je voelt. Het kan helpen om je emoties te verwerken en een pad te vinden naar acceptatie en herstel.

Rouw en aanpassing aan veranderingen nemen tijd. Wees geduldig en mild voor jezelf tijdens dit proces. Het is normaal dat je ups en downs hebt en dat je niet altijd in een constante staat van vooruitgang verkeert. Gun jezelf de tijd om te helen en erken dat het proces van herstel geen vaste tijdslijn heeft.

3. Vertroetel je lichaam

Lichamelijke gezondheid en geestelijke welzijn zijn nauw met elkaar verbonden. Verzorg dus ook je lichaam, al is dat momenteel misschien niet je beste vriend. Eet gezond, regelmatig en focus op evenwichtige voeding. Ga elke dag even naar buiten en neem zoveel mogelijk beweging op in je dagelijkse routine. Geniet van het zonnetje vanop een bankje voor de deur, ga wandelen, fietsen of zwemmen, of doe aan yoga. Er is zeker een activiteit in de buitenlucht die je wel nog lukt. Verbeter je slaaphygiëne. Ga elke avond op hetzelfde moment slapen en sta elke ochtend op hetzelfde uur op. Vermijd het avondlijke scrollen op je smartphone of te laat TV kijken voor een betere nachtrust. En sta jezelf toe ook overdag wat te rusten als je moe bent. Een kort middagdutje heeft nog nooit iemand kwaad gedaan.

5. Wees lief en positief voor jezelf

Harde zelfkritiek kan je stemming verlagen en je herstel vertragen. Wees je eigen beste vriend en spreek tegen jezelf op de bemoedigende manier waarmee jij een ander zou troosten. Vermijd negatieve zelfpraat en focus op de dingen die je wel kan en goed doet. Zet een reminder in je telefoon of plak briefjes met positieve boodschappen op plekken waar je ze vaak ziet, zoals op de spiegel, de koelkast of naast je bed. Herhaal ze hardop in de ochtend om je dag positief te beginnen.

Probeer positief te blijven, maar wees je ook bewust van je negatieve gedachten. Elke keer dat je jezelf een negatieve gedachte hoort zeggen/denken, zoals “Ik kan niks meer door mijn ziekte.”, stop dan even en erken die gedachte. Vervang nu die negatieve gedachte door een positieve, zoals “Ik ben meer dan alleen mijn ziekte.” Dat kan je helpen om je zelfvertrouwen te behouden en je emotionele veerkracht te versterken.

7. Blijf verbonden

Sociale steun speelt een belangrijke rol in het omgaan met veranderingen en verlies.

Praat met familie en vrienden over je gevoelens en over de toekomst. Ook al is dat bijzonder emotioneel en moeilijk, het is belangrijk dat iedereen weet waar ze aan toe zijn en wat er met je gebeurt/zal gebeuren. Het is minstens even cruciaal dat iedereen weet wat jij van hen verwacht op dat moment. Laat je tijdens die zware gesprekken ondersteunen door iemand die niet emotioneel betrokken is bij je situatie. Een troostmentor van Team Goodbye, bijvoorbeeld. Niet alleen is dat een geoefend luisteraar met bakken ervaring in het voeren van dergelijke gesprekken. Een troostmentor kan eventueel advies verstrekken, een antwoord geven op zeer praktische vragen of je andere perspectieven bieden. Die professionele begeleiding maakt het voor jou makkelijker om te zeggen waar het op staat.

Ook als je gewoon even wil praten, is een troostmentor een goede optie. Je mag gewoon je emoties, vragen en verwachtingen delen, zonder scrupules, zonder rekening te houden met een potentiële huilbui, een boze uitval of een angstreactie van de ander. Dat lucht vast en zeker op. Deel daarnaast zeker je verhaal met de mensen die je vertrouwt. Wees open over je gevoelens, ervaringen en angsten omtrent het verloop van je ziekte.

Je staat niet alleen in je strijd. Er zijn anderen die precies hetzelfde meemaken. Zoek een lotgenotengroep in je buurt en ga erheen. Praten over wat je doormaakt zal je emotionele last verlichten.

Maar zorg vooral dat niet ieder gesprek dat je voert over jou of over je ziekte gaat. Plan daarnaast regelmatige ontmoetingen in met vrienden en familie en praat over andere dingen, over dingen die je gelukkig maken. Luchtige gesprekken helpen je om even je zorgen aan de kant te zetten en creëren bovendien heel leuke herinneringen om van na te genieten.

9. Leef voort: creëer iets dat blijft

Weten dat je ooit helemaal zult ophouden te bestaan, is op zijn minst gezegd confronterend. Het besef dat je fysiek niet altijd aanwezig zult zijn, dwingt je om na te denken over wat er met je levensverhaal en je wijsheid zal gebeuren. Een manier om deze uitdaging het hoofd te bieden, is door iets te creëren dat blijft, iets dat je nalatenschap zal vertegenwoordigen en je waardevolle herinneringen vastlegt voor degenen die je achterlaat. Hiermee aan de slag gaan troost je en geeft je het gevoel dat je blijft voortleven.

De afscheidsplanner van Team Goodbye is een speciaal daartoe ontworpen journal dat je in overzichtelijke, haalbare stapjes helpt je levensverhaal vast te leggen. Hij biedt je de ruimte om je persoonlijke geschiedenis, belangrijke levensmomenten en onvergetelijke herinneringen op te schrijven. Schrijf over de momenten die je het meest dierbaar zijn. Dit kunnen bijzondere vakanties, persoonlijke overwinningen of dagelijkse geluksmomenten zijn. Deel verhalen over je kindertijd, je opvoeding, je dromen en ambities, en de mensen die een grote rol in je leven hebben gespeeld. Deel je wijsheid en levenslessen. Voeg foto’s, tekeningen of andere memorabilia toe aan je verhalen om ze levendiger en betekenisvoller te maken. Zo schep je een tastbare verbinding met je verleden. De afscheidsplanner kan dienen als een gids en een bron van inspiratie voor degenen die je achterlaat, hen helpen om jouw levenslessen te begrijpen en toe te passen in hun eigen leven. Dat biedt hen een waardevol perspectief.

Naast je levensverhaal kun je ook andere vormen van blijvende erfenis overwegen. Schrijf brieven aan je geliefden, maak een familiealbum of verzamel van video- of audioberichten waarin je je gedachten en gevoelens deelt. Start een blog of schrijf een boek. Overweeg om een persoonlijke tijdcapsule te maken met objecten die veel voor je betekenen. Dat zijn stuk voor stuk waardevolle geschenken die je familie en vrienden kunnen bewaren en op een later tijdstip openen om te genieten van jouw aanwezigheid.

Door iets te creëren dat blijft, kun je een blijvende impact maken, zelfs nadat je er niet meer bent. Het is een manier om je aanwezigheid te laten voelen en je geliefden een kostbare herinnering te geven aan wie je was en wat je voor hen betekende.

2. Ontspan je geest

Ontspanning is essentieel, vooral in moeilijke tijden. Zorg ervoor dat je elke dag iets doet dat je vrolijk maakt.

Creëer een comfortabele, rustgevende omgeving, zoals een gezellige leeshoek met je favoriete boeken en een comfortabele stoel. Maak tijd voor jezelf. Bouw doorheen je dag korte pauzes in en laat je lichaam en geest op adem komen: neem een warm bad, doe een meditatieoefening, luister naar je favoriete muziek of lees een boek. Maak een wandeling in de natuur, of zoek een creatieve hobby zoals schilderen of koken. Kies activiteiten die je blij maken.

Dit soort rustmomentjes helpen om je geest te verfrissen. En dat is belangrijk voor je emotionele welzijn.

4. Leer “nee” zeggen

Ingrijpende veranderingen kunnen uitputtend zijn, zowel emotioneel als fysiek. Regelmatige rustmomenten inplannen om jezelf op te laden, is dus broodnodig. Daarom leer je maar beter om “nee” te zeggen tegen overmatige verplichtingen. Dat kan een uitdaging zijn, vooral als je gewend bent om anderen altijd te willen plezieren. Begin met het erkennen van je eigen grenzen en behoeften. Het is essentieel om te begrijpen dat je niet altijd beschikbaar hoeft te zijn voor alles en iedereen. Oefen je assertieve communicatie door je antwoord duidelijk en vriendelijk te formuleren. Bijvoorbeeld: “Ik waardeer je uitnodiging, maar ik kan hier niet aan deelnemen.” Het helpt om jezelf te herinneren aan de reden waarom je “nee” zegt, zodat je je keuze kunt uitleggen als dat nodig is.

Onthou dat “nee” zeggen je niet minder waardevol maakt, maar juist je zelfrespect en tijd respecteert. En vergeet niet, door “nee” te zeggen tegen iets dat niet werkt voor jou, zeg je “ja” tegen je eigen behoeften en prioriteiten.

6. Stel kleine, haalbare doelen

Als je een doel hebt, krijgt je dag meer structuur. En je doel bereiken, dat geeft je moed. Want elke prestatie, hoe klein ook, is een bron van trots en positieve energie. Haalbare targets helpen je dus om grip te houden op de wereld rond je en om je gevoel van zelfstandigheid en daadkracht te versterken.

Een doel hoeft geen megagroot project te zijn. Een omgeving creëren die comfortabel is, waar je je gelukkig voelt en waar je volledig tot rust komt, kan bijvoorbeeld al een leuke missie zijn. En die hoef je echt niet op één dag te realiseren. Begin met een klein project, zoals het opruimen van een hoekje van je kamer, een kast of een lade.

Blijf creatief: hou een dagboek bij waarin je gedachten en gevoelens noteert of je dankbaarheid uitdrukt. Vul een afscheidsplanner in om je herinneringen te vereeuwigen. Maak elke dag een foto van iets moois of betekenisvols in de omgeving. Of je kan (leren) breien, haken of schilderen. Train je brein met kruiswoordraadsels of andere puzzels.

Stem je doelen af op je fysieke mogelijkheden en pas ze aan op basis van hoe je je voelt. Accepteer dat er dagen zijn waarop het moeilijker gaat. Wees dus flexibel, vier successen en bedenk dat, ook al lukt alles niet meer even vlot als vroeger, er altijd dingen zijn die je wel nog goed kan. Ademhalingsoefeningen waarbij je regelmatig diep in- en uitademt, helpen niet alleen je longcapaciteit te ondersteunen, ze ontspannen je ook. Of doe elke dag een paar eenvoudige rekoefeningen doen om de spieren soepel te houden. Maak een korte wandeling door het huis of door de tuin.

8. Schrijf het van je af

Het bijhouden van een dagboek is een krachtige manier om je gedachten en gevoelens te ordenen. Het schrijven over je ervaringen helpt je om je emoties te begrijpen en te verwerken. Het kan ook een veilige uitlaatklep bieden voor je gevoelens en zorgen. Probeer regelmatig te schrijven en je zult merken dat dit helpt om je innerlijke leven te verhelderen en te verwerken. Dit proces wordt nog waardevoller als je je levensverhaal vastlegt voor je nabestaanden.

Begin of eindig elke dag of elke week met een schrijfsessie. Als je niet zeker weet waar je moet beginnen, gebruik dan schrijfprompts zoals: Wat voel ik vandaag?, Wat zijn mijn zorgen en hoe kan ik ze aanpakken?, Waar ben ik dankbaar voor vandaag?

Schrijf zonder censuur en oordeel, over positieve en negatieve ervaringen. Dit is jouw privéruimte om je ware gevoelens te uiten. Laat je gedachten stromen zonder te veel na te denken over structuur of grammatica. Lees regelmatig je teksten terug. Het kan je helpen om patronen in je gevoelens te herkennen en je voortgang te volgen. Noteer eventuele inzichten of veranderingen in je perspectief.

10. Zoek Professionele Hulp

Onthou dat het oké is om hulp te vragen. Soms is praten met een professional de beste manier om door moeilijke tijden heen te komen. Een therapeut, counselor of troostmentor kan je de steun en begeleiding bieden die je nodig hebt om te navigeren door verlies en verandering. Hulp zoeken is een moedige stap richting herstel en zelfzorg.